یادتان باشد همیشه واژهٔ کنترل کردن به نوعی جبر و تهدید را با خود به همراه دارد و تا اسم کنترل کردن میآید، نوجوان با حالت دفاعی برخورد میکند، اما وقتی بگویید میخواهيد استفاده از اینترنت را برای اعضای خانواده مدیریت کنید و با هم تبادل نظر کنید که چگونه این تکنولوژی را به کار بگیرید، حتماً کارتان راحتتر خواهدشد.
-از در دوستی وارد شوید
باید بپذیریم هدف ما مدیریت کردن است و نه کنترل کردن، بنابراین قدم اول ایجاد یک رابطهٔ خوب و دوستانه با نوجوان است. دوستی و صمیمیت، یعنی شناخت دنیای او و خواستهها و نیازهایش. ببینید چه چیزی میخواهد و دغدغههای ذهنیاش چیست؟ دوستی شما با او به معنای تسلیم شدن در برابر حرف های او نیست، بلکه به معنای شناخت اوست تا بتوانید خواستهها و نیازهای معقول او را برآورده کنید.
-خودتان را به روز کنید.
تا وقتی شما خودتان را از دنیای اینترنت و موبایل و شبکههای اجتماعی دور نگه دارید، آن را مانند یک غول بیشاخ و دم میبینید و تنها راه حلی که به ذهنتان میرسد، منع کردن نوجوانتان از ورود به دنیای مجازی است، اما شک نکنید این راه درستی نیست؛ چون با منع کردن زیاد از حد، او را به سمت پنهانکاری و دروغ گفتن سوق میدهید؛ بنابراین سعی کنید اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید و با طرز کار تبلت، رایانه و گوشی همراه فرزندتان آشنا شوید. از دنیای اینترنت و سایتها و شبکههای اجتماعی و… باخبر باشید و تا حد امکان اطلاعاتتان را بیشتر کنید.
- او را مستقیم چک نکنید.
اگر مدام به گوشی و رایانه او سرک بکشید و با حالت تجسس با او برخورد کنید، بیشک موجب عصبانیتش میشويد و او هم به شما پرخاش میکند یا با دروغ گفتن به شما سعی میکند همه چیز را مخفی نگه دارد. به جای این کار میتوانید غیرمستقیم از او بپرسید مثلاً «دوست داری توی کدوم سایت بیشتر باشی؟» یا مثلاً «از فلان سایت چه خبر؟ چی نوشته بود؟» و در مورد موضوع با او صحبت کنید. در کنارش بنشینید و با هم به سایتها و یا شبکههای اجتماعی سربزنید. سعی کنید دوستانش را بشناسید و موضوعات مورد علاقهاش را بدانید و در صورت امکان در کنار هم موضوعات مورد علاقه او را جست و جو کنید.
-رک و صریح حد و مرزها را مشخص کنید.
شما نمیتوانید استفاده از اینترنت را ممنوع کنید، اما میتوانید برای استفاده از آن قوانینی را داشته باشید، مثلاً یکی از قوانین، ساعت استفاده از اینترنت است. شما باید به نوجوانتان گوشزد کنید ساعات محدودی از شبانه روز را میتواند از اینترنت استفاده کند. علاوه بر این، با نوجوانتان گفتوگویی جدی داشته باشید و در مورد آداب استفاده از اینترنت و این که چرا شما این امکانات را برایش تهیه کردهاید و چه هدفی دارید و… صحبت کرده و حد و مرزهای روشنی را مشخص کنید. با او به توافق برسید که انجام تمام کارها و موضوعاتی را که در دنیای واقعی ممنوع میدانيد، در دنیای مجازی هم ممنوع هستند.
-خطرهای دنیای مجازی و دوستیهای مجازی را توضیح دهید.
امروزه افراد میتوانند با هویتی کاملاً دروغین ساعتها و روزها با یکدیگر در ارتباط باشند و این پنهان ماندن هویت فرد زمینه را برای بروز برخی آسیبها فراهم میکند. شما اگر بهعنوان والد بخواهید مدام به فرزندتان بگویید این کار خطرناک است یا طرف مقابل که با او چت میکنی، خیلی خطرناک است و… ممکن است او به شما بخندد و بگوید خیلی بدبین هستید و اصلا این طور نیست. بنابراین باید بسیار زیرکانه عمل کنید و نمونههای ملموستری را مثال بزنید و سعی کنید موضوع را با حالت بحث و تبادل نظر با خودش مطرح کنید.
مثلاً «تاحال شده با اطلاعات غیرواقعی وارد یک گروه بشی؟» سوال و جواب و صحبتهای دوستانه با فرزندتان را به این سمت بکشید که ارتباط با افرادی که نمیشناسیم و از ما درخواست شمارهٔ تلفن، آدرس منزل و یا سایر مشخصات فردی و خانوادگی را دارند، خطرناک است. با صحبت کردن متقابل و منطقی به راحتی میتوانید به او آموزش دهید که نباید اطلاعات شخصی و محرمانه خود را به راحتی در دنیای مجازی منتشر کند یا با افرادی که نمیشناسد قرار ملاقات بگذارد یا دوستی افرادی را که نمیشناسد قبول کند و… . وقتی به او این موارد را آموزش دادید، دیگر میتواند از جنبههای مثبت ارتباط و تبادل نظر در دنیای مجازی لذت ببرید و با همفکری شما از آسیبها در امان بماند.